Evaluatie van de subsidieregeling opleidingsmodule Basis Acute Zorg
Voor het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) evalueerde SiRM de subsidieregeling opleidingsmodule basis acute zorg (BAZ). We concluderen dat de regeling haar functie heeft vervuld, door tegen reële kosten bij te dragen aan het opleiden van BAZ-gecertificeerden.
De opleidingsmodule Basis Acute Zorg (BAZ) is een verpleegkundige vervolgopleiding die is ontwikkeld als onderdeel van modulair onderwijs in de ziekenhuiszorg. Tijdens de covidcrisis werd de opleidingsmodule versneld opgezet, mede gefinancierd via de tijdelijke regeling Opschaling Curatieve Zorg COVID-19 (IC-regeling). Om het aanbod van de BAZ-opleiding te borgen na afloop van de IC-regeling in juli 2022 adviseerde de Taskforce Optimale Inzet Zorgverleners financiering te garanderen totdat structurele bekostiging via de beschikbaarheidbijdrage (medische) vervolgopleidingen mogelijk was. VWS stelde daarop een subsidieregeling in voor 2023, later verlengd naar 2024. Het doel van de subsidieregeling opleidingsmodule BAZ was om vanaf juli 2022 zoveel mogelijk BAZ-gecertificeerde verpleegkundigen op te leiden, zodat ziekenhuizen beter voorbereid zijn op volgende crises. Om inzicht te krijgen in de doeltreffendheid, doelmatigheid en uitvoering van deze regeling heeft de directie Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt (MEVA) van VWS aan SiRM gevraagd de regeling te evalueren.
We concluderen dat de regeling haar functie heeft vervuld. De regeling gaf een tijdelijke impuls door bij te dragen aan het opleiden van circa 840 BAZ-gecertificeerden in 2023 en 2024, tegen reële kosten. Hiermee is het primaire doel van de regeling op doelmatige wijze behaald. VWS financierde de BAZ-regeling vanuit het programma pandemische paraatheid. Hiermee was de regeling een onderdeel van een breder beleidsprogramma om beter voorbereid te zijn op toekomstige crises. Afzonderlijk bezien, is het onzeker of de BAZ-regeling structureel heeft bijgedragen aan dat ziekenhuizen beter voorbereid zijn op volgende crises (secundaire doel). BAZ-gecertificeerden zijn niet vanzelfsprekend direct inzetbaar bij nieuwe crises, omdat het op (blijven) doen van praktijkervaring in de acute zorg hiervoor belangrijk is, maar dit door personeelstekorten op reguliere afdelingen niet altijd mogelijk is.
VWS stelde de BAZ-regeling op volgens het beoogde beleidsproces en werkte daarbij naar tevredenheid samen met betrokken partijen. Tegelijkertijd leidden onder andere overschatting van het potentiële aantal opgeleiden en knelpunten in het aanvraagproces in 2023 naar verwachting tot beperkte benutting van het beschikbare budget van de regeling. In 2024 verbeterde VWS de inrichtingskeuzes succesvol, wat resulteerde in hogere realisatie en minder afgewezen aanvragen. Geïnterviewden schrijven dit toe aan een realistischere raming, meer duidelijkheid over de aanvraagprocedure en een grotere bekendheid met de regeling.
Op basis van bovenstaande conclusies zien we drie aanbevelingen voor toekomstige (vergelijkbare) regelingen. Breng ten eerste vooraf in kaart of en hoe de regeling structurele impact kan hebben door tijdelijke impulsen en duurzame effecten te onderscheiden. Formuleer hier realistische doelstellingen op. Bied ten tweede tijdig zekerheid en duidelijkheid over de regeling voor (potentiële) aanvragers, onder meer door heldere communicatie en regelingen met terugwerkende kracht te vermijden . Organiseer ten slotte een efficiënte samenwerking door continuïteit en expertise in het projectteam te borgen en tijdig en zorgvuldig af te stemmen met betrokken uitvoeringspartijen.
